Her muz yediğinizde yenilebilir kısmının üçte birini gereksiz yere atmak biraz garip olurdu. Ancak çoğumuz kabuğu attığımızda tam olarak bunu yaparız, bu da toplam meyvenin ortalama ağırlığının yaklaşık üçte birini oluşturur.
Muzun kabuğu, birçok meyve ve sebze gibi, sadece yenilebilir olmakla kalmaz, aynı zamanda yararlı besinler içerir. Bir portakal için, meyvenin yaklaşık yüzde 20'si kabuktur.
Bir araştırmaya göre, 2018'de yaklaşık 15,1 milyon ton portakal kabuğu üretildi. Bir kivi için, meyvenin yüzde 9-13'ü kabuk. Bir nar için, neredeyse çekirdek kadar kabuk var. Bu rakamlara şöyle bir baktığımızda aslında büyük bir israf yaptığımız ortaya net bir şekilde çıkıyor.
Dünya çapında, gıdanın yaklaşık üçte biri israf ediliyor. Bu da yılda 1,3 milyar tona denk geliyor. Gıda kaybı ve israfı, küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 8'ini oluşturuyor. Çöplüklerde çürüyen organik maddeler ayrıca, 20 yıllık bir zaman diliminde karbondioksitten (CO2) 80 kat daha güçlü bir gaz olan büyük miktarda metan salıyor.
Gıda atıklarını çöplüğe göndermek yerine kompost haline getirmek, atmosfere salınan metan miktarını azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak atık olarak düşündüğümüz şeylerin çoğu aslında tamamen yenilebilir.
Gıda endüstrisinde, kabuktaki hem besinleri hem de enerjiyi daha iyi kullanma konusunda artan bir ilgi var; kabuklar genellikle atılıyor. Ancak bunu evde yapmanın yolları da var. Belki de kabuğu kullanmanın en kolay yollarından biri, meyvenin sadece etini değil, tüm kısımlarını gerektiren tariflerdir. Meyve ve sebze kabuklarını değerlendirerek israfı önleyebilir ve sürdürülebilir bir yaşam tarzına katkıda bulunabilirsiniz. İşte bazı yaratıcı ve pratik fikirler:
Sebze ve meyve kabuklarını mutfakta nasıl değerlendiririm?
Limon, portakal, mandalina ve elma kabuklarını suya ekleyerek doğal aromalı içecekler hazırlayabilirsiniz.
Elma kabuklarını fermente ederek elma sirkesi elde edebilirsiniz.
Soğan, havuç, kereviz, patates ve diğer sebze kabuklarını kaynatarak ev yapımı sebze suyu yapabilirsiniz.
Narenciye kabukları reçel yapımında kullanılabilir.
Patates ve kabak kabuklarını fırında kızartarak sağlıklı atıştırmalıklar yapabilirsiniz.
Meyve sebze kabuklarını temizlikte kullanabilir miyim?
Limon ve portakal kabuklarını sirkeye ekleyip birkaç̧ gün bekleterek güçlü̈ bir doğal temizleyici elde edebilirsiniz.
Patates kabukları, yağlı yüzeyleri temizlemede yardımcı olabilir.
Kabukları cilt bakımında da kullanmak mümkün mü?
Muz, portakal ve limon kabukları cilt bakımında kullanılabilir. Özellikle muz kabuğu, sivilce ve lekeler için doğal bir çözüm olabilir.
Elma kabuğu ve sirke, saçı parlatan doğal bir durulama suyu olabilir.
Doğa dostu kullanım alanları da var
Meyve ve sebze kabukları, organik gübre üretmek için kompost eklenebilir.
Muz kabuğu potasyum açısından zengindir ve doğrudan bitkilerin dibine koyularak gübre olarak kullanılabilir.
Narenciye kabukları karıncaları ve sinekleri uzak tutmada etkilidir.