Ekmek, lavaş ve fırıncılık ürünlerinde kullanılan bayatlama geciktirici gıda katkı maddelerine ilişkin önemli bir uyarı yayınlandı.
Slovakya'da yapılan analizde saptandı
Türkiye'den Avrupa'ya ihraç edilen lavaş ekmeğine yönelik Slovakya'da yapılan analizde, lavaş ekmeklerinin aşırı oranda küf önleyici gıda katkı maddeleri içerdiği saptandı.
Çok yüksek pROpiyonik asit uyarısı
Yapılan analize göre, lavaşların kilogramda 2 bin 495 miligram propiyonik asit (E 280) içerdiği anlaşıldı. Analiz sonucu AB Gıda Uyarı Sistemi'nde, "çok yüksek içerik" ifadesiyle duyuruldu.
BENZOİK ASİT DE YÜKSEK ÇIKTI
Aynı analizde, lavaşlarda yine küf önlemek ve bayatlamayı geciktirmek için kullanılan gıda katkı maddesi, benzoik aisit de (E 210) maksimum limit aşan oranda bulundu. Yapılan duyuruda, lavaşların kilogramda 10,6 miligram benzoik asit içerdiği belirtildi.
PROPİYONİK ASİT NEDİR?
Propiyonik asit ve propiyonatlar fırıncılık ürünlerinde bakteri ve küf gelişimini önlemek amacıyla yaygın kullanım alanına sahip antimikrobiyal koruyuculardır. Söz konusu koruyucular, ürünün yapısında herhangi bir değişim meydana getirmeden mikroorganizmaların gelişimini baskılamaktadır.
EKMEKTE PREPİYONİK ASİT KULLANIM MİKTARI NE KADAR?
Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de propiyonatların kullanımlarına sınırlı olarak izin veriliyor. Çünkü bu koruyucu maddeler güvenilir düzeylerden daha yüksek oranda kullanıldıklarında faydadan çok zarara neden oluyor. Bu nedenle gıdalardaki koruyucu miktarlarının bilinmesi tüketici sağlığının korunması açısından son derecede önemlidir.
BAKANLIK İZLEME PROGRAMI BAŞLATTI
Ekmek ve fırıncılık ürünlerinde kullanılan propiyonik asidin kullanım miktarlarının izlenmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Antalya Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü'nce miktar tayini çalışması başlatıldı. Antalya piyasasında tüketime sunulan ekmek ve çeşitli fırıncılık ürünlerinin propiyonik asit içeriğinin tespit edilmesi amacıyla proje kapsamında 197 adet numune analiz edildi.
Propiyonatların zararları nelerdir?
Unlu mamullerde, asidik ortamda kullanıldığında, mikrobiyel gelişmeyi 4 güne kadar geciktiren propiyonatların katkı maddesi olarak normal düzeyde kullanılması sakıncalı değil ancak yüksek miktarda kullanımı halinde bazı sağlık riskleri ortaya çıkıyor.
Avustralya’da yapılan bir araştırma ekmeğe katılan kalsiyum propiyonatın çocuklarda hassasiyet,
huzursuzluk, dikkatsizlik ve uyku bozukluklarını artırdığı gösterilmiş.
2008 yılında Cumhuriyet Üniversitesi’nde yapılan in vitro bir araştırmada sodyum propiyonat, kalsiyum propiyonat ve potasyum propiyonatın genler üzerine zararlı etkilerinin olup olmadığı araştırılmış ve bu katkıların hücre çoğalmasını yavaşlattığı, hücre DNA’sında azalmaya neden olduğu ve kromozomlarda anormalliklere sebep olduğu gösterilmiş.
İnsan lenfositleri üzerinde yapılan bir diğer in vitro çalışmada da kalsiyum propiyonatın da içinde bulunduğu dört gıda katkı maddesinin DNA hasarını arttırdığı gösterilmiş.
Propiyonik asit yani E 280 obezite mikrobiyota kompozisyonu ile ilişkilendirilmiş. Yaplan araştırmalarda obez ve fazla kilolu olan kişilerin gaita örneklerinde propiyonik asidin daha fazla olduğu bulunmuş.(1)
