Sakarya ve Balıkesir Üniversitesi Coğrafya Bölümü öğretim üyeleri Prof. Dr. Beyza Ustaoğlu, Prof. Dr. İsa Cürebal, ve akademisyen Muhammed Mustafa Özdel iklim değişikliğinin zeytin verimini nasıl etkileyeceğine yönelik bir çalışma yaptı.
Çalışmaya göre, sıcaklık artışları ve azalacak yağışlar nedeniyle, Anadolu’da zeytinciliğe elverişli alanlarda ciddi daralma yaşanacak.
En riskli bölge Ege
Zeytinliklerin büyük risk altında olduğu bölge, aynı zamanda Türkiye’deki toplam zeytin üretiminin de yarısından sorumlu olan Ege Bölgesi.
Ege'deki zeytin ağaçları, uzun süreli yüksek sıcaklıklar ve kuraklık gibi değişen iklim koşulları karşısında oldukça savunmasız. Buralarda zeytin bitkisi için önemli habitat değişimleri, kayıpları ve parçalanmaların yaşanması bekleniyor.
Çalışmanın bulgularına göre, Marmara Bölgesi’ndeki habitatlar iklim değişikliğinden olumsuz etkilenmeyecek.
2-3 derece bile etkileyecek
Çalışmada, küresel sıcaklık artışının yüzyıl sonunda 2 veya 3°C derecede sınırlandırılacağı senaryoda dahi, ülkemizdeki sofralık zeytin ağaçlarının yüzde 10’unun bulunduğu Mersin ve çevresinde zeytinciliğin ciddi zarar göreceği hesaplandı.
Bu senaryoda Ege Bölgesi’nde en belirgin değişimler ise en çok sofralık zeytin üreten şehrimiz olan Manisa’da yaşanacak. Projeksiyonlara göre bugün zeytinciliğe ‘uygun’ olan alanlar, yerini ‘çok az uygun’ sahalara bırakacak.
Zeytin iklim koşulları
Yüzyıl sonuna kadar küresel sıcaklık artışının en az 4°C olacağı kötümser senaryoda ise, şu an zeytin yetiştirmeye 'son derece uygun' nitelikteki alanlar, zeytin yetiştirilemez hale dönecek.
2070 yılında ‘kötümser’ senaryonun gerçekleşmesi durumunda, Ege ve Akdeniz bölgelerinde zeytin yetiştiriciliği için elverişli alanlar daralacak.
Sofralık zeytin üretiminde öne çıkan Mersin ve çevresi ile yağlık zeytin üretiminde ilk sırada bulunan İzmir ve çevresi, en olumsuz değişi yaşayan bölgeler olacak.
