İstanbul Ticaret Borsası’nın Güvenilir Ürün Platformu desteği ile düzenlediği “Borsa Meydanı’nda Sektörler Konuşuyor” toplantılarında bu ay pestisit konuşuldu.
Online olarak yapılan toplantının açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, moderatörlüğünü ise Güvenilir Ürün Platformu Başkanı Celal Toprak yaptı.
Toplantıda konuşan Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Yunus Bayram, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, Türkiye’nin birim alana düşen pestisit miktarında Avrupa ve dünya ortalamasından daha iyi bir konumda olduğunu belirtti.
Bayram, “Ülkemizin birim alana düşen pestisit kullanım miktarı 2,22 kg iken bu rakam dünyada 2,37 kg AB ülkelerinde ise 3,24 kg olarak açıklandı. Pestisit kullanımında özellikle son yıllardaki etkin mücadelemiz tüm hızıyla devam ediyor" dedi.
Ürünlerimiz eskiye göre daha az iade ediliyor
Doç. Dr. Yunus Bayram, alınan önlemlerin etkisiyle, Türkiye’nin Avrupa Birliği'ndeki Gıda ve Yem için Hızlı Uyarı Sistemindeki bildirimlerinde son 4 yılda yüzde 61 düşüş olduğunu ifade etti.
Bayram, “Avrupa Birliği içindeki gıda güvenliği sorunlarını bildirmek için oluşturulan Gıda ve Yem için Hızlı Uyarı Sisteminde (RASFF) ülkemiz 2021 yılında toplam 356 bildirim alırken bu rakam 2024 yılında yaklaşık yüzde 61 düşüş göstererek 139’a geriledi. Yurt içi ve yurt dışı denetimlerimizi artırarak bu rakama ulaştık."
İade edilen ürünlerin ne kadarı iç pazara sunuluyor?
Avrupa'nın iade ettiği ürünlerin ne olduğu konusunda Bayram şu bilgileri verdi:
"139 bildirim alan üründen 45 parti ürün alıcı ülke sınırında yerinde imha edildi. Ülkemize gelen ürünlerden de imha edilen partiler oldu. 139 parti üründen ülkeye giriş izni verilen parti sayısı sadece 18 olup bu ürünlerin de yapılan analiz sonuçlarına göre MRL değerleri uygun olduğu için izin verildi.
“İhraç ürünlerin binde 2'si iade ediliyor”
Ayrıca ülkemizden AB’ye ihracatta her yıl yaş meyve sebze için ortalama 100 binden fazla sertifika düzenlenmekte ve bir milyon tondan fazla ürün ihracatı gerçekleşmektedir. Bildirim alan ürünlerin ihraç edilen ürün ile karşılaştırıldığında binde iki gibi çok düşük bir orana denk gelmektedir.
Medya tarafından yapılan açıklamalar ve haberlerde pestisitli ürünlerin ülkemizde tüketildiği ya da tüketileceği algısı oluşturuluyor. Bu haberler tüketiciyi ve üreticiyi güvensizliğe uğratıyor.
Kamuoyu toplumu doğru bilgilendirerek üreticilerin yanında durmalı ve gıda güvenilirliğinde itibarın artırılması için doğru bilgiler ile kamuoyu oluşturmalı.”
“Kontrolsüz Pestisit Kullanımı Gıda Güvenliği ve Tarımsal İhracatı Etkiliyor”
İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, toplantının açılış konuşmasında pestisit kullanımının yalnızca tarım sektörünü değil, gıda güvenliğini, halk sağlığını ve ihracatı da ilgilendiren bir konu olduğunu belirterek şöyle konuştu:
“Malumunuz, pestisit gibi zirai ilaçlar, özünde birer bitki sağlığı ilacı. Nitekim pestisiti bir sorun olarak ortaya çıkaran en temel sebep, bilinçsizce ve gereğinden fazla kullanılması.
Üreticilerimiz, mahsullerinin zararlılardan etkilenmesinden endişe ettikleri için, zirai ilaçlara başvuruyor. Kontrolsüz yapılan bu uygulamalar, öncelikle insan sağlığı, ardından da ekonomi açısından büyük riskler oluşturuyor.
Diğer taraftan ihraç edilen tarım ürünleri, toplam üretiminin sadece bir kısmını oluşturuyor, iç piyasada tüketilen ürünler de var. Biz, devletimizin sağlıklı ve güvenli gıdalar konusundaki hassasiyetini biliyoruz. Ancak, bu konuda kamuoyunun daha fazla bilgilendirilmesi ve farkındalığın artırılması da büyük önem taşıyor.
Bu noktada, atmamız gereken adımların çok açık olduğunu düşünüyorum. Öncelikle, pestisit denetimlerinin ziraat mühendislerinin gözetiminde, hasat öncesinde tarlada yapılması ve her aşamada tekrarlanması büyük önem taşıyor.”
“Üretim yüzde 70 artmalı"
Zirai Mücadele İlaçları Üreticileri Derneği (ZİMİD) Yönetim Kurulu Başkanı Onur Çamılı, dünya nüfusunun 2050 yılında yaklaşık 10 milyar olacağının beklendiğini belirterek, “Bu nüfusu beslemek için gıda üretiminin yüzde 70 artması gerekiyor. Bu artışı sağlamanın yolu da bitki koruma ürünlerinden geçiyor" dedi.
“Destekler Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerine Verilmeli”
Kınık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Ziraat Mühendisi Burhanettin Konu, tarımsal desteklerin bireysel olarak verilmesinden ziyade, tarımsal kalkınma kooperatiflerine verilmesinin desteklerin uygulanabilirliği yönünden fayda sağlayacağını söyledi.
Konu, “Bireysel verilen destekler bazı durumlarda amacına uygun olarak kullanılmamakta, desteklerin geri dönüşü yeterince verimli olmamaktadır. Bu sebeple, destekler tarımsal kalkınma kooperatiflerine verilmeli, Bakanlığımıza bağlı ziraat mühendisleri kooperatiflere atanmalı, çiftçilerimiz bilinçlendirilmeli, ilaç ve gübre kayıtları mutlaka denetlenmelidir” dedi.
“Pestisit Kullanımı Sertifikalandırılmalı”
İstanbul Ticaret Borsası Meclis Üyesi Emin Demirci, kontrolsüz pestisit kullanımın sofrada tüketici sağlığını tehdit eden bir duruma geldiğini belirterek, bu sebeple Bakanlık öncülüğünde üreticilere eğitim verilmesi gerektiğini ifade etti.
Demirci, "Bakanlık öncülüğünde sivil toplum kuruluşları işbirliği ile üreticileri bilinçlendirme çalışmalarının artırılması gerekiyor. Bu eğitimlerde çiftçilere bilinçsiz ve kontrolsüz kullanımlarının sonuçları gösterilmeli. Bu bilinçlendirme çalışmaları sonucunda başarılı olan üreticiler sertifikalandırılmalı” diye konuştu
