Tüm dünyada yaşlı nüfusun artması nedeniyle, Alzheimer hastalığının görülme oranında ilerleyen yıllarda ciddi bir artış yaşanması bekleniyor. Günümüzde yaklaşık 57 milyon kişi Alzheimer hastalığı ile mücadele ederken, 2050 yılında 140 milyon kişiye Alzheimer teşhisi konulacağı tahmin ediliyor. 2023 rakamları çerçevesinde Türkiye’de yaklaşık 700 bin kişi de Alzheimer’den etkileniyor. Beynin tüm işlevlerini çalıştırarak yakılan kalorilerin ötesinde, beynimizin aktivitesini desteklemeye yardımcı olan belirli yiyecekler var.
Gıdalar ve beyin yaşlanması üzerine yeni araştırma
Amerika’da Nature Aging dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, beyinde daha yavaş yaşlanmaya katkıda bulunabilen belirli besin maddelerine dikkat çekti. Çalışmada 65 ila 75 yaş arasındaki 100 katılımcı, oruç tuttuktan sonra anketleri tamamladı. Çeşitli fiziksel ve bilişsel testlerden geçerek, MR taramaları yapıldı ve kan plazmaları alındı. Araştırmacılar bir grubun daha yavaş yaşlanma belirtileri gösterdiğini ve ayrıca belirli bir besin profili yediğini buldu. Daha yavaş yaşlanan katılımcılarda kanda yaygın olan şu besinler gözlemlendi;
- Deniz ürünlerinde ve bazı sağlıklı yemeklik yağlarda bulunan yağ asitleri
- Meyve, sarımsak, domates, fındık ve diğer birçok meyve ve sebzede bulunan antioksidanlar
- Ispanak, kara lahana, havuç, brokoli ve bazı meyvelerde bulunan karotenoidler
- Meyvelerde, sebzelerde, deniz ürünlerinde, tohumlarda, kuruyemişlerde ve daha fazlasında bulunan E vitamini
- Yumurta sarısı, sığır eti, süt ürünleri ve bazı sebzelerde bulunan kolin
Araştırmacılar, Akdeniz diyetini oluşturan birçok besinin bu besinler açısından zengin olduğunu belirtti. Besinler ve beyin sağlığı üzerine daha önce yapılan araştırmaların çoğu besin anketlerine dayanırken, bu araştırma kan biyobelirteçleri, beyin taramaları ve bilişsel testler kullanan ilk araştırmalardan biridir.
Beyin sağlığı için en iyi besin hangisidir?
Yağlı balık
Çalışma, haftada sadece bir deniz ürünü yemeği yemenin hem Alzheimer hem de bunama riskinin azalmasıyla bağlantılı olduğunu gösterdi. Beynimizin çoğunlukla EPA ve DHA adı verilen omega-3 yağ asitlerinden oluştuğu ve bu nedenle bu yağları içeren yiyeceklerin beyin sağlığını desteklemeye yardımcı olduğu gözlendi. Ayrıca omega-3'ün anti-inflamatuar etkileri, yeni nöronlar yaratma yeteneği ve Alzheimer'ın belirtilerinden biri olan plakları temizleme gücüyle beyni korumaya yardımcı olduğu gösterildi.
Beyin sağlığına diğer hangi besinler yardımcı olur?
• Yumurta
• Ceviz
• Meyveler
• Kuru erik
• Turunçgiller
• Kakao tozu ve bitter çikolata
• Sızma zeytinyağı