Gıda Bülteni yeni yılla birlikte Türkiye'ye adeta virüslü domates tohumu yağdığını gündeme getirmişti. 10 Ocak'tan bu yana gümrük kapılarında 6 kez virüslü domates tespit edilmişti.
Yedinci virüslü domates tohumu da İstanbul Havalimanı'nda tespit edildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü inspektörleri, Taylan'dan Türkiye'ye getirilen domates tohumlarında virüs bulunduğunu saptadı.
Virüslü domates havalimanında yakalandı
Bir yolcunun berberinde getirdiği domates tohumlarının, "Tobamovirüs" içerdiğinin belirlenmesi üzerine, Tayland menşeli 240 gr domates tohumunun yurda girişi engellendi. Virüslü domates tohumları, getirildiği ülkeye iade edildi.
Tobamavirüs nedir?
Tobamovirus, ilk olarak 2014 yılında İsrail'de tespit edilen yeni bir virüs. O zamandan günümüze kadar virüs Avrupa, Kuzey Amerika, Asya, Türkiye ve daha birçok ülkede tespit edilmiş. Domates meyvelerinde buruşuk kahverengi veya sarı lekelere neden olan virüs, domates ve biberleri etkiliyor.
İsrail'de seralarda hızla yayıldı
Tobamovirüs, ana konukçusu olduğu üründe bitkilerin yüzde 100’üne bulaşabilir. Bitkilerin meyvelerinde oluşturduğu belirtiler (meyveler sarı veya kahverengi lekeler gösterir ve buruşuk meyve) nedeniyle bu meyveler pazar değerini kaybeder veya pazarlanamaz.
Virüs İsrail’de bir yıl içerisinde neredeyse ülke çapında domates seralarına yayılmıştır. Gerek tohum gerekse meyve ticaretini olumsuz etkileme potansiyeli yüksek bir etmendir.
Tüketmenin sağlığa zararı yok
Bilimsel kaynaklarda, bu virüsün bulunduğu domatesleri tüketmenin gıda güvenliği veya insan sağlığı açısından herhangi bir riskinin olmadığı belirtiliyor.
Yeni yılda yakalanan virüslü domates tohumları
15 Şubat 2025: Hindistan menşeli 110 kg domates tohumunun İstanbul Havalimanı'ndan Türkiye'ye girişi yapılmak istendi. Yapılan kontrol ve alınan numunelerde Tomato brown rugose fruit virus-ToBRFV (domates benekli mozaik virüsü) ile Tomato mottle mosaic virus -ToMMV (domates kahverengi buruşuk meyve virüsü) tespit edildi. Virüsle tohumlar Hindistan'a iade edildi.
13 Şubat 2025: Antalya havalimanından girişi yapılmak istenen Çin menşeli 11.5 kg domates tohumunda yapılan kontrol ve alınan numunelerde Tomato mottle mosaic virus (ToMMV) tespit edildi.
10 Şubat 2025: İstanbul havalimanından girişi yapılmak istenen Çin menşeli 6 kilo 901 gr domates tohumunda Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) tespiti nedeniyle mahrecine iade edildi.
10 Şubat 2025: İstanbul havalimanından girişi yapılmak istenen Tayland menşeli 8 kilo 497 gr domates tohumunda Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) tespit edildi.
23 Ocak 2025: İstanbul’dan girişi yapılmak istenen Çin menşeli 33,5 kg domates tohumunda, Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) virüsü belirlendi.
10 Ocak 2025: İstanbul’dan girişi yapılmak istenen Çin menşeli 16,2 kg domates tohumu, Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) tespiti nedeniyle mahrecine iade edildi.