Giresun Üniversitesi Güre Yerleşkesi'nde düzenlenen çalıştayda, fındık tarımında yapay zeka ve teknoloji kullanımı masaya yatırıldı. İklim değişikliği kaynaklı hastalıklarda yaşanan artışa vurgu yapan uzmanlar, özellikle kahverengi kokarcanın fındık için çok büyük bir tehdide dönüştüğüne dikkat çekti.
Giresunlu fındık üreticisi yaşlanıyor
Ordulu olan ve 20'li yaşlarına kadar ailesinin fındık bahçesinde emek verdiğini anlatan Giresun Valisi Mehmet Fatih Serdengeçti ise Giresun'da fındık yetiştiren nüfusun yaşlanma tehlikesine değindi. Eskiden fındığın ilk olarak sahilde yoplandığını ve orta kesim ile yüksek kesimde yaşayan köylülerin sahilde fındık toplamaya gittiğini belirten Serdengeçti, "Eskiden işçi problemi yoktu. Ben de orta kesimdeki bir köyde yaşadığım için sahillerde fındık işçiliği yaptım. Bize de komşu yüksek köyler gelirdi fındık toplmaya. Ama şimdi kimse gelmiyor. Kimse kimsenin fındığını toplamıyor. Dedelerin diktiği fındığa bugün torunlar bakmıyor. Bahçelerin sınırını bilmiyor. Ben bile 20-25 li yaşlara kadar fındığa emek vermiş biri olarak, şimdi bile tek başıma sınırları bulmakta zorlanırım. Çiftçilerimiz tekrar fındığa odaklanmalı. Bir problemimiz de işçi. Güneydoğulu insanlarımız geliyor. Yarın onlar gelmediğinde ne yapacağız? Çünkü Giresun çiftçisi yaşlanan bir nüfus. Gençlerimizin fındık üretimine odaklanması gerekiyor. İhracatımız çok yüksek ama verimliliğimiz çok düşük. Giresun'da dekar başına 100 kilonun altında. Verimi yüzde 50 artırsak 500 milyon dolar gelir elde ederiz. Kokarca tehlikesiyle karşı karşıyayız. Kokarca emeğimize alınterimize zarar veriyor." ifadelerini kullandı.
7 dolara satıyoruz 13 dolara geri alıyoruz
Giresun Ticaret Borsası Başkanı Hamza Bölük de fındığı katme değerli ürüne dönüştürmek gerektiğine vurgu yaparak, "7-8 dolara yurtdışına sattığımız fınıktan üretilen ürünü 13 dolara geri alıyoruz. O yüzden markalar oluşturup, fındığımızdan katma değerli ürünler yaratıp, dünyaya öyle satmalıyız. Lisanslı depo hızla yaygınlaşmalı. Fındığı oluşturabileceğimiz ürün ihtisas borsasında satabilirsek, bir yatırım aracına dönüştürebiliriz" dedi. Ulusal Fındık Konsey Başkanı Cem Şenocak ise fındıkta Türkiye'nin rakiplerinin atağa kaltığını anlatarak, "Özellikle Şili'de aile başı 300-500 tona kadar üretime başlandı. Dünyadaki rakiplerimiz çok düşük maliyetlerle üretimlerini artırmaktadır. 3. bölge olarak andığımız Şili, ABD gibi ülkelerde fındıktan elde edilen gelir birkaç milyon dolara ulaşırken, meyilli bölünmüş 1. bölgede aileler ancak 20-30 bin TL gelir elde edebiliyor" değerlendirmesini yaptı.
