İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı, 28 Aralık 2024'te Buca'daki bir kumpircide yediği kumpirin ardından sağlık sorunları yaşayan ve iki gün içerisinde vefat eden Servet Polat'ın ailesinin şikayeti üzerine soruşturma başlatmıştı.
Soruşturma kapsamında yürütülen çalışmalarda, işletme sahibi N.D'nin iş yerinde kumpir yiyen başka kişilerin de zehirlenme belirtileri göstererek hastanelere başvuruda bulundukları belirlenmişti. Bunun üzerine İş yeri sahibi N. D. gözaltına alınmıştı. Şüpheli, emniyetteki işlemlerinin ardından sevk edildiği adliyede çıkarıldığı Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliğince taksirle ölüme sebebiyet verme suçundan tutuklanmıştı.
Kumpircide Salmonella virüsü çıktı
Servet Polat'ın ölüm nedeninin belirlenmesi için de otopsi yapıldı ancak henüz sonuç açıklanmadı.
Tarım Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü ekiplerince yiyecek hazırlanmasında kullanılan malzemelerden alınan numune örneklerindeki ilk incelemede salmonella virüsü bulundu.
Salmonella nasıl bulaşır?
Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanı Prof. Dr. İftahar Köksal, salmonella ile ilgili şu bilgileri verdi:
"Salmonella enfeksiyonu genellikle çiğ veya az pişmiş et, kümes hayvanları ve yumurta veya yumurtaları ürünleri yemekle veya pastörize edilmemiş süt içmekle bulaşır.
Taşıyıcı insan ve hayvanların dışkısı enfeksiyonun yayılmasında önemli rol oynamaktadır.
Salmonella bütün çiftlik hayvanlarında (tavuk gibi kümes hayvanları, sığır ve domuz) bulunur. Özellikle su kaynaklarının kanalizasyon ile kirlenmesi, mikroorganizmaların gıda üretim ve tüketim zincirine rahatlıkla geçişine yol açar.
Tavuk ve domuz yetiştiriciliği bu kirlenmeden öncelikle etkilenerek, Salmonellozis’in ana kaynağını oluştururlar. Salmonella çok farklı yollarla da bulaşabilir ve enfeksiyona yol açar. Tavukçuluk ürünlerinden yumurta başta olmak üzere, enfekte olmuş kırmızı et ürünleri, süt, taze meyve, sebze, su, fast-food ürünler de Salmonella salgınlarına neden olabilirler.
Özellikle uygun olmayan hijyen şartlarında faaliyet gösteren restoranlarda, et, yumurta ürünlerinin yetersiz pişirildiği durumlarda, Salmonella enfeksiyonunun bulaşma riski yüksektir."
Salmonella Nasıl Tedavi Edilir?
Prof. Köksal, Salmonella enfeksiyonunun aşırı ishale bağlı olarak vücudu susuz bıraktığı an doktora gidilmesi gerektiğini belirtirek şöyle konuştu:
“Salmonella salgınına yakalandığınızı ateş, şiddetli karın ağrısı ve ishal ile anlayabilirsiniz. Bu belirtiler varsa derhal doktora gitmelisiniz. Bebeğinizde Salmonella bakterisinden şüpheleniyorsanız hiç vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Salmonella teşhisi dışkı testi (gaita testi) ve kan testi ile konabilir. Bazen idrar örneği gibi vücut sıvılarından da örnek alınabilir. Teşhis aldıysanız hastaneye yatmaya gerek kalmadan tedavi gerçekleştirilebilir.”
"Tavuk eti ve yumurtasında sıkça görülür"
İzmir Ekonomi Üniversitesi Medical Park Hastanesi Fonksiyonel Tıp Uzmanı Dr. Kerem Korkut da, salmonella bakterisinin tehlikesine değinerek, "Bu bakteriye temasta ağır tablolar görülebilir" açıklamasında bulundu. Korkut şöyle devam etti:
"Salmonella bakterisi genellikle tavuk ve tavuk ürünlerinde çoğalabilen bir bakteri ve genelde ishale yol açar. Zehirlenme tablolarını tetikler. Bu bakteri özellikle bayatlamış tavuk yumurtası ve tavuk etinde sıklıkça görülür. Bunlara dikkat etmek gerekir.
Salmonella bakterisi ateşli ishal yapmaya eğilimlidir ve bu belirtileri gösteren hastaların hastaneye gitmesi önemlidir.
Bu bakteriden zehirlenme vakaları diğer zehirlenmelerden farklı olur; daha ağır seyreder. Dışarıda tüketilen gıdaların içeriğinde genellikle tavuk eti bulunduğu için özellikle de bağışıklığı zayıflamış kişilerde, yaşlı, özellikle bebek, kanser tedavisi hastalarımızda veya gebe kadınlarda bu bakteriye temasta ağır tablolar görülebilir.
Bakteriye maruz kalan kişiler sıvı kaybederler. Sıvı kaybetme sonrasında genel kötüleşmeyle birlikte bu durum hayatına mal olabilir."
Karın ağrısına dikkat
Vatandaşların yediği et ürünlerine, tavuk, ve yumurta içeren ürünlere dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Korkut, "Zehirlenme belirtisi başladığında burada sıvı kaybı ön planda. Sıvı kaybı olan kişide iştah çok kötü olur. Ateş varsa zehirlenme tablosunda mutlaka hastane başvuru olmalı.
Özellikle karın ağrısı olduğunda da teşekküllü bir hastaneye, sağlık kuruluşuna ulaşılmasında fayda var. Çünkü karın ağrısı olduğu durumlarda görüntüleme testleri de ön plana çıkıyor. Böyle durumlarda acil servislerin tercih edilmesi gerekir. Uzmanlar tarafından takip edilip hızlı bir şekilde tedavisinin uygulanması gerekir" sözlerine yer verdi.
Salmonella nedir?
Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanı Prof. Dr. İftahar Köksal salmonella ile ilgili şu bilgileri verdi:
Salmonella enfeksiyonu (Salmonelloz), bağırsak yolunu etkileyen yaygın bir bakteriyel hastalıktır. Salmonella bakterileri tipik olarak hayvan ve insan bağırsaklarında yaşar ve dışkı (dışkı) yoluyla atılır. İnsanlara en sık kontamine su veya yiyecekler yoluyla bulaşır. Genellikle ateş, kusma ve ishal belirtileriyle seyreder. Salmonella cinsi bakteriler gastroenterit ve tifonun da aralarında yer aldığı pek çok hastalığın etkenidirler. Salmonella bakterisi, vücuda alındıktan sonra genellikle 12-36 saat sonra belirtiler ortaya çıkar ve 2 ila 7 gün arasında devam eder.
Salmonella nasıl bulaşır?
Dünyada kakao kreması, fıstık ezmesi, paketlenmiş etler, dondurulmuş gıdaların Salmonella salgınına neden olduğu bilinir.
Salmonella ile kontamine olmuş yiyecek ve ortamlar şunlardır:
Çiğ yumurta ve yumurta kabuğu
Çiğ kümes hayvanları, kırmızı et ve deniz ürünleri
Sebze ve meyveler
Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri (peynir gibi)
İşlenmemiş su
Hayvanların kürkleri, tüyleri, pulları, deri, dışkı ve yaşadıkları yerler
Salmonella bakterisi ile enfekte olmuş kimsenin etrafındaki yüzeyler ve gıda işinde çalışan taşıyıcı kişiler
Salmonella enfeksiyonu her hayvanda olabilir.
Salmonella Belirtileri Nelerdir?
Salmonella belirtileri diğer mide bağırsak enfeksiyonlarında görülen belirtilerle benzerdir. Ciddi bir sıvı kaybına (dehidrasyon) sebep olabilir. Salmonella hastalığı belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Ateş
- İshal (diyare)
- İştah kaybı
- Baş ağrısı
- Kramp şeklinde karın ağrısı
- Titreme
- Mide bulantısı
- Kusma
- Dışkıda kan ya da mukus
Evde tedavi yolları
Salmonella hastalığını evde kendi kendinize atlamanızda size yardımcı olacak sıvı takviyesi önerileri şunlardır:
- Bol su için.
- Oral rehidrasyon solüsyonları tüketin.
- Et suyu ile yapılan çorba için.
Salmonella Enfeksiyonundan Korunma Yolları
- Yiyecekleri iyi temizleyip pişirin.
- Bakteriyel ve viral enfeksiyonlara karşı her zaman el hijyeni önemlidir. Bu sebeple tuvalete gittikten sonra mutlaka ellerinizi iyi yıkayın. Yemek hazırlamadan önce ve hazırlandıktan sonra da iyi yıkayın. Yine bebeğinizin altını değiştirdikten sonra ve hayvanlara dokunduktan sonra ellerinizi iyice yıkayın.
- Çiğ tükettiğiniz besinlere dikkat edin. Çünkü bazı çiğ besinlerde bakteri çok kolay ürer. Çiğ ve tam pişmemiş yumurta, pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri, yine iyi pişmemiş tavuk ve sığır eti Salmonella bakterisi riskini taşıyan besinlerdir. Bu ürünleri hazırlarken özen gösterin. Örneğin; çiğ olarak tavuk koyduğunuz tabağı daha sonra iyice yıkayın, tavuğu yıkayıp iyice pişirin. Hayvansal gıdaları basınçlı ısıda pişirin. Izgara yaparsanız iç kısmının iyice piştiğinden emin olun.
- İyi yıkanmamış sebze ve meyveler de kontamine olup Salmonella riski taşır. Bu nedenle tüketeceğiniz sebze ve meyveleri karbonatlı suda bekleterek ve bol suyla yıkayarak tüketin.
- Satılan kırık yumurtaları almayın ve aldığınız yumurtaları mutlaka yıkayarak kullanın. Yumurtaları buzdolabında saklayın.
- Çapraz bulaşma riski, pişmiş ve pişmemiş gıdalar arasında yaygındır. Bu nedenle pişmemiş et ürünlerini pişmiş ve yemeye hazır olan yiyeceklerden uzak tutun. Pişmemiş yiyecekleri elledikten sonra kesme tahtaları, bıçakları, kapları ve tezgahı dahil temizlik ürünleriyle yıkayın.
- Salmonella salgını daha çok Asya, Pasifik Adaları, Afrika, Orta Doğu, Orta ve Güney Amerika’da yaygın olarak görülür. Bu bölgelere seyahat ediyorsanız da tükettiğiniz ürünlere dikkat edin. Salata, taze meyve salataları, çiğ ve soğuk deniz ürünleri ve soğuk et gibi yiyecekler kontamine yiyeceklerdir ve Salmonella riski taşır.
- Yine bu bölgelerde içtiğiniz ve diş fırçaladığınız suya dikkat edin. Bu bölgelerde diş fırçalama için bile hazır su tercih edin. Su ve içeceklerinize buz, kesilmiş ve yıkanmış meyveler ilave etmeyin.
- Akvaryum, teraryum ve kafes gibi evcil hayvanların yaşam alanlarını dışarıda temizleyin. Varsa oyuncaklarını ve mama kaplarını yıkamak için mutfak lavabonuzu kullanmayın.
