Alanyamangosu markasıyla tropikal meyvelerin yanı sıra ‘pestisitsiz’ sebze ve meyve sattığı iddiaıyla sosyal medya Instagram'da sık sık videolar paylaşan Mustafa Ezici, geçtiğimiz günlerde bu kez Alanya'daki Carrefour ve Migros ile bir manavdan satın aldığını iddia ettiği salatalıkların analiz sonuçlarını açıkladı. 
Salatalıklarda 5 farklı tarım kimyasalı kalıntısı
Antalya'daki Tarım ve Orman Bakanlığı'na akredite MSA Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı'nda yaptırdığı analizlerde salatalıklarda, chlormequat, Propamocarb, Fluopyram, Metalaxyl'in saptandığını iddia eden Ezici, analiz sonucuna göre, fluopyram adlı tarım zehrinin salatalıklarda limitin 22 kat fazla oranda bulunduğunu belirtti.
Chlormequat AB alarmında da yer almıştı
Paylaşılan sonuçların özel bir analiz olduğunu ve numunelerin resmi prosedürlere uygun olarak alınıp alınmadığının bilinmediğini baştan vurgulayalım. Çünkü ilgili yönetmeliğe göre, “Numune, kontrol görevlisi tarafından alınır ve usulüne uygun olarak laboratuvara gönderilir. Analiz sonucunu etkileyeceğinden, numune alma işleminin tüm aşamalarında, numunelerin kontaminasyonu ve zarar görmesini engelleyecek önlemler alınmalıdır” gibi kurallar var.
SALATALIKLARDA YASAKLI HORMON
Bu nedenle sonuçlara ihtiyatlı yaklaşılması gerektiğini vurgulayarak, açıklanan sonuçlarda yer alan chlormequat'ın daha önce de Avrupa'ya ihraç edilen salatalıklarda saptandığına dikkat çekmek gerekiyor. AB Gıda Alarm Sistemi'ne 2024 yılının şubat ayında yansıyan bildirime göre, Türkiye'den Almanya'ya ihraç edilen salatalıklarda cholormequat saptanmıştı. Chlormequat, bir “Bitki Gelişim Düzenleyici” çeşidi; yani hormon.
Chlormequat Türkiye’de de ruhsatlı bir kimyasal. Buğdaydan domatese, pirinçten patatese birçok bitkinin yetiştirilme sürecinde kullanılabiliyor. Ancak salatalıkta kullanım ruhsatı yok.
Cholormequat'ın zararları nelerdir?
Sebze yetiştiriciliğinde genellikle seralarda kullanılan bu hormon için, ABD ve Avrupa’da ciddi bir endişe söz konusu. Çünkü chlormequatın, üreme ve gelişim sorunlarına yol açmasından şüphe ediliyor. Hayvanlar üzerinde yapılan deneyler bu kimyasalın, üreme sistemine zarar verebileceğini, fetal büyümeyi bozabileceğini, baş ve kemiklerin gelişimini değiştirebileceğini, metabolik sorunlara yol açabileceğini gösteriyor.
ABD'DE HER 5 KİŞİNİN 4'ÜNÜN İDRARINDA HORMON BULUNDU
ABD merkezli Çevre Çalışma Grubu’nun (EWG) yaptığı araştırmaya göre de, her 5 kişiden 4’ünün idrarında chlormequat saptandı. Bulaşın kaynağının tüketilen gıdalar, özellikle de yulaf bazlı yiyecekler olduğu belirtiliyor. Çünkü yine EWG’nin bir başka çalışması, ABD’de satılan yulaf bazlı gıdaların yüzde 92’sinin chlormequat içerdiğini gösteriyor.
Bu sonuçların ardından da, chlormequatın insanlar üzerindeki etkilerini değerlendirmek için daha kapsamlı toksisite testleri, gıda izlemesi ve epidemiyolojik çalışmalar talep ediliyor.
