Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon verileri, dar gelirli kesimin, hayat pahalılığını neden bu kadar ağır hissettiğini açıklıyor. Gıda ürünleri ve alkolsüz içecekler, enflasyon sepetinin dörtte birini oluşturuyor. Ancak dar gelirli gıda ve kiraya maaşının büyük bölümünü verdiği için bu iki kalemdeki artışı daha fazla hissediyor.
Aralık ayında enflasyon oranı 1,03 olurken, gıda enflasyon oranı 1,29’a çıktı. Geçen ay da gıda enflasyonu, enflasyon rakamlarını katlamıştı. Kasım ayı enflasyonu 2,20 olurken gıda enflasyonu 5,10’a fırlamıştı.
Gıda enflasyonundaki artış, ortalama enflasyona göre son iki aydır yüksek seyretmeye devam ediyor. Yıllık gıda enflasyonu ise 43,58 ile ortalama enflasyona yakın oldu.
Yumurta fiyatı durdurulamıyor
Aralıkta fiyatı bir önceki aya göre en fazla artan ürün yüzde 12,7 ile yumurta oldu Yumurta bir önceki ay olan kasımda da yüzde 14,10 artış göstermişti. Yumurtanın fiyatı son iki ayda neredeyse üçte bir oranında arttı. Yumurtadaki bu olağanüstü artışın sebebi bilinmiyor.
Üretici birliği anlam veremedi
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon yumurtadaki artışı Gıda Bülteni'ne şöyle değerlendirdi:
“Yumurta nasıl zam şampiyonu nasıl olmuş anlayamıyoruz. Aynı seyirde. Bütün ürünler aynı maliyetinde kaldı veya bir tık yükseldi. Piyasada özellikle organik, gezen köy yumurtaları kontrolsüz şekilde yüksek fiyata satılıyor. Onlar baz alınıyorsa muhatabı biz değiliz. O alanda özgür fiyat, isteyen istediği fiyata satabiliyor. Ama bizim kontrolümüzdeki piyasanın yüzde 95'inde zam şampiyonu olacak kadar bir artış yok.”
Rekorlar gıda kaleminden
Aralık 2024'te fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 8,33 ile taze balık ve yüzde 7,84 ile margarin oldu. İlk üç sırada gıda ürünleri yer aldı.
Fiyatı en çok artan ürünler (Aralık ayı)
TÜİK'in tüketici fiyatları endeksine göre, geçen ay aylık bazda fiyatları en fazla artan ürünlerle bunların bir önceki aya göre değişim oranları şöyle:
Yumurta 12,17
Kahvaltılık tahıl ürünleri 9,88
Patates 9,33
Taze balık 8,33
Margarin 7,84
Fırın, ocak ve fırınlı ocak 7,62
Diğer büyük ev aletleri (elektrikli süpürge vb.) 7,44
Çikolata ve şekerlemeler 6,90
Kahve 6,52
Buzdolabı, derin dondurucu 6,3
Fiyatı en çok düşen ürünler (Aralık ayı)
Aralık 2024'te fiyatı en fazla düşüş veya en az artış gösteren seçilmiş ürünler ile bir önceki aya göre değişim oranları ise şöyle:
Havayolu ile yolcu taşımacılığı -27,78
Karayolu ile şehirler arası yolcu taşımacılığı -5,66
Çocuk ve bebek ayakkabısı -4,5
Kadın ayakkabısı -4,5
Erkek ayakkabısı -3,82
Taze sebzeler (patates hariç) -2,05
Dondurma -1,85
Taze meyveler -1,05
Tavuk eti -1,05
Motosikletler -1,05
