Portekiz'deki Ulusal Tarım ve Veteriner Araştırma Enstitüsü (INIAV), Coimbra Üniversitesi Eczacılık Fakültesi ve EPIUnit–Halk Sağlığı Enstitüsü uzmanlarının çalışması, 121 pestisit kalıntısının yıkamayla hangi oranda temizlenebildiğini ortaya çıkarmak amacıyla gerçekleştirilmiş.
Sonuçları geçtiğimiz ay yayınlanan çalışmada(1), uzun taneli pirinçler kullanılırken, marketten satın alınan pirinç örnekleri önce pestisit barındırn çözeltiye daldırılarak kirletilmiş sonrasında da maden suyuyla yıkanıp, 20 dakika boyunca 100 ml maden suyunda pirinçler bekletilmiş.
Elde edilen sonuçlara göre, pestisit çözeltisine maruz bırakıldıktan sonra, pirinçte varlığı ölçülebilen 97 pestisitten 86'sı, yıkama işleme sonrası belirli oranlarda azalmış. En yüksek oranda azalma yüzde 73 ile pirimifos-metil (organofosfat) zehrinde saptanırken, Fludioksonil adlı zehir ise sadece yüzde 0,21 oranında azalmış. Diğer yandan test edilen 97 pestisitin 78'inde önemli azalmalar gözlemlenmesi de çalışmada öne çıkan bulgulardan biri.
Araştırmada öne çıkan sonuç ise, Pestisitlerin yüzde 40'tan fazlasının yıkama işlemi sonrası pirinçten yüzde 40 ile yüzde 60 arasında değişen oranlarda uzaklaştırılabildiğinin tespit edilmesi. Test edilen pestisitlerin yüzde 10'u da maden suyu ile yıkamadan hemen sonra yüzde 60'tan daha yüksek oranda azalma göstermiş.
Kontak ve sistemik etkili pestisit nedir?
Öte yandan araştırmada, sistemik etkili pestisitleri yıkamayla ortadan kaldırmanın zorluğu hatta imkansızlığına da değinilmiş. Çünkü sistemik etkili pestisitler, bitkinin yüzeyinde ya da kubuğunda değil, doğrudan doğruya bitkinin yaprak, kök ve çiçekler dahil olmak üzere bütün dokularına nüfuz ediyor. Aynı antibiyotik gibi.
Hangi pestisitler yıkamayla temizlenir?
Diğer yandan kontak etkili pestisitler ise, uygulandığı bitkinin yüzeyinde kalır başka bir noktaya taşınmaz. Bu nedenle kontak etkili pestisitler, yıkama ya da silme gibi temizleme işlemiyle bitkinin yüzeyinden uzaklaştırılabilir.
Sistemik etkili pestisit yıkamayla temizlenir mi?
Portekiz'de pirinçlere yönelik yapılan çalışma, sistemik etkili pestistlerin de yıkama işleminden bir nebze de olsa etkilendiğini ve sistemik etkili tarım zehirlerinin gıda ürününden bir miktar uzaklaştırılabildiğini ortaya koymuş. Araştırmanın sonucuna göre, sistemik etkili bir tarım zehri olan Propyzamid'in pirinçteki konsantrasyonu, yıkama işlemi sonrası yüzde 39,1 oranında azalmış. Bununla birlikte sistemik olmayan Cadusafos'ta ise, azalma yüzde 65,8 oranında saptanmış. Çalımada da bu durumla ilgili şu nota yer verilmiş, "Bu sonuç da sistemik pestisitleri ortadan kaldırmanın kontak pestisitlerinden daha zor olduğunu, ancak sistemik pestisitlerin varlığını azaltmanın mümkün olduğunu kanıtlıyor."
