Diyarbakır’daki manda varlığının kalitesini arttırmak için Dicle Üniversitesi, İtalyan mandasıyla Anadolu mandasını melezleme projesi yürütüyor.
Proje kapsamında hayata geçirilen çalışma ile İtalyan mandasından alınan embriyolar yerel türlere aktarılmaya başlandı.
İlk damızlık mandato; Dicle
Gen aktarımı sonrası 4’ü saf ırk 6 manda yavrusu dünyaya gelirken, İtalyan manda embriyosuyla üretilen "Dicle" isimli dişi manda, damızlık olarak seçildi. 2022 yılında dünyaya gelen Dicle'nin şu an gebe olduğu duyuruldu.
İtalyan mandalarından alınan embriyoların Anadolu mandalarına nakledilmesiyle doğan ve şu anda 26-27 aylık olan 6 manda yavrusu ise, satışa sunulmak için Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Manda Çiftliği'nde üreticilerin beğenisine sunulacak.
İtalyanca'da mandato
İtalyanca'da mandaya; mandato deniliyor. İtalyan mandaları, süt verimlerinin Anadolu mandalarına oranla çok daha yüksek olması nedeniyle seçilirken, proje kapsamında kaliteli gen taşıyan manda yavruları şimdi alıcılarla buluşturulacak.
Yüzde 100 İtalyan mandası
Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sadık Yayla, fakülteye bağlı Manda Çiftliğinin bir gen kaynağı niteliğinde olduğunu belirterek projeyle ilgili şu bilgiler paylaştı:
"Bölgede daha çok Anadolu mandası yetiştiriciliği yapıloyor ve süt verimi İtalyan mandasına oranla daha düşük. Bu nedenle fakültemize bağlı çiftlikte İtalyan mandası embriyoları transfer edilerek yüzde 100 İtalyan mandaları elde ettik. Doğan yavrular yüksek kaliteli bir gen taşımakta. Bu gen niteliği taşıyan yavruların çiftçiye, yetiştiriciye ulaşmasını hedefliyoruz. Görücüye çıkaracağımız yavrulardan 4'ü yüzde 100 İtalyan mandası geni taşıyor. Suni tohumlamayla elde edilen 2 manda da yüzde 50 İtalyan manda ırkı geni taşıyor. Her yıl yavru almaktayız."
SÜT VERİMİ ARTACAK
Veteriner Fakültesi Dölerme ve Suni Tohumlama Ana Bilim Dalı Başkanı ve Proje Sorumlusu Doç. Dr. Mehmet Ferit Özmen de, "Dicle'miz işletmemizde kalacak ama Dicle'nin kardeşlerini yetiştiricilerimizle buluşturacağız. Bu şekilde Diyarbakır'da mandacılık yapılan işletmelerde özellikle süt verimi yüksek olan İtalyan mandası ve Anadolu mandası melezlerini vermek istiyoruz. Birim olarak süt veriminin artmasını amaçlıyoruz" dedi.
