FDA, gıdalarda kansere neden olan kimyasalların kullanımını düzenleyen Federal Gıda, İlaç ve Kozmetik Yasası'nın bir bölümü olan Delaney Maddesi'ne dayanarak, eritrosin olarak bilinen; kırmızı boya 3'ün (E-127) gıdalarda, içeceklerde ve ilaçlarda kullanımını 15 Ocak 2025 tarihi itibariyle yasakladı.
Eritrosin Türkiye'de kullanılıyor mu?
Eritrosinin Türkiye'de hala kullanımda olduğunu kaydeden Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gonca Bilge Özel, "Eritrosin, gıda endüstrisinde yaygın olarak kullanılan ve tartışmalara neden olan bir gıda boyasıdır. Özellikle sağlık üzerindeki potansiyel etkileri nedeniyle dikkat çekiyor. Yapılan araştırmalar sonucunda tiroid üzerinde olumsuz etkiler gösterebileceği ve kansere yol açabileceği öne sürülüyor. ABD'de yasaklandı. Türkiye'de ise Türk Gıda Kodeksi kapsamında belirli ürünlerde ve sınırlı miktarlarda kullanımına izin veriliyor.
Merdiven altı gıda boyası riski
Ancak merdiven altı üretim yapan işletmelerde ve internet satışlarında denetimlerin yetersiz olması, tüketiciler açısından risk oluşturuyor" ifadelerini kullandı.
E-110 KODLU GIDA BOYASI DA TEHLİKELİ
Pans Sunset Yellow'un (E110) da tartışmalı bir gıda boyası olduğunu kaydeden Doç. Dr. Gonca Bilge Özel, "Bu boyanın sağlık üzerine olumsuz etkileri bulunduğuna dair bazı bilimsel araştırmalar var. Pans Sunset Yellow, özellikle dondurmalar ve bazı tatlılarda kullanılıyor. Ancak çocuklarda hiperaktivite ve dikkat eksikliği gibi sorunlara yol açabileceği iddia ediliyor. Bu yüzden bu tür boyalarla yapılan ürünlerde, etiket üzerinde 'çocuklarda hiperaktiviteye neden olabilir' gibi uyarılar yer alması gerekiyor" diye konuştu.
GIDA BOYALARININ ZARARLAR NELER
Doç. Dr. Özel, gıda boyalarının olası zararlarına ilşikin de şunları anlattı: "Yapay katkı maddeleri, yetişkinlerde de alerjik reaksiyonlara, astım ataklarına, tiroid problemlerine ve hatta DNA hasarına neden olabiliyor. Bu nedenle uzmanlar, tüketicilerin etiket okuma alışkanlığı kazanmasını ve denetim yapılan işletmelerden alışveriş yapmasını öneriyor.
SENTETİK GIDA BOYALARINDAN UZAK DURULMALI
Gıda boyasının doğal mı yoksa yapay mı olduğunu anlamak için ürün üzerindeki kodları kontrol etmek mümkün. Ancak ürünün belirlenen limitlere uygun olup olmadığı etiketlerde yer almıyor. Bu noktada, güvenilir ve denetlenen markaların tercih edilmesi önem taşıyor."