Dünya nüfusunun 2050 yılına kadar yaklaşık 9,7 milyara ulaşacağı tahmin ediliyor. Nüfus artışıyla orantılı olarak gıda talebinin her on yılda yüzde 14 oranında artacağı öngörülürken, 2050'li yıllarda bu talebi karşılayabilmek için mevcut gıda üretiminin neredeyse iki katına çıkması gerektiği belirtiliyor. Peki, 20 yıl sonra 10 milyara yaklaşan nüfus nasıl ve hangi gıdalarla beslenecek? Gelecekte neler yiyeceğiz?
Bu yıl yayınlanan 'Gıdanın Geleceği' başlıklı araştırmaya göre; gelecekte gıdayla ilgili en sık duyacağımız kavramlar şunlar olacak; "sürdürülebilir gıda üretimi, gıda güvenliği, iklime dayanıklı ve dijitalleştirilmiş gıda tedarik zinciri, alternatif protein kaynakları, gıda işlemede biyoteknolojinin etkisi, kültürel çeşitlilik ve mutfak trendleri, tüketici sağlığı ve kişiselleştirilmiş beslenme ve dairesel biyoekonomi."
Yunanistan, Avusturya ve Suudi Arabistan'dan 3 bilim insanının hazırladığı çalışma, besleyici ve işlevsel gıda üretimi, biyoaktif açıdan zengin gıdalar ve kişiselleştirilmiş diyetlere dayalı gıda seçimlerinin gıda sektörünün belirleyici unsurlarına dönüşeceğini öngörüyor. Gıdada geleceğin eğilimleri ise şu şekilde:
Alternatif Protein Kaynakları
Nüfus arttıkça proteine ihtiyaç da artacak. Endüstriyel etin hem yüksek maliyetle üretilmesi hem de çevresel etkisinin yüksek olması(karbon ayak izi) nedeniyle gıda endüstirisi, yakın gelecekte en çok ete alternatif proteinleri konuşacak.
Araştırmacılar, besleyici ve ekonomik olarak uygulanabilir ürünler veren sürdürülebilir protein kaynaklarına yönelecek. Etin alternatifi yosun gibi bitkisel proteinler, yenilebilir böcekler, yabani mantarlar ve mantarlar tarafından üretilen tek hücreli proteinler gelecekte daha sık duymaya başlayacağız. Bu alanda ürün geliştiren gıda girişimlerinin de sayısı hızla artacak.
Yavaş gıda
Tüm dünyada tüketicilerin geleneksel, yerel kaynaklı, organik ve yavaş gıdaya yönelik tercihleri yükselişte. Daha otantik ve etik bir yemek deneyimi arayan tüketicilere hitap edilmesi, yerel kaynaklı ve sürdürülebilir gıda uygulamalarına odaklanmak, gıda üreticileri için ayırt edici bir kategori haline dönüşecek.
Kültürel çeşitlilikten beslenen mutfak inovasyonu, yeni lezzetlerin keşfini, mevsimsel değişikliklerin ve yerel malzemelerin uyarlanmasını da kapsadığı için üreticilere geniş bir yelpaze sunabilir. Diğer yandan gıdaları, "yerel", "küresel" veya "sezonunda" olarak basitleştirmek yerine, yerel ve küresel faktörler arasındaki etkileşimi öne çıkarıp, tüm boyutlarda sürdürülebilirliği ele alan yaklaşımları teşvik edilebilir.
Sürdürülebilir gıda
Günümüzde çiftlikten sofraya konseptleri, sıfır atık girişimleri ve çevreye duyarlı menü seçimleri gibi yeşil ve sürdürülebilir yemek uygulamaları sürekli olarak popülerlik kazanıyor.
Tüketici tercihleri çevresel hedeflere göre belirlenme eğiliminde. Yemek üretimi, hazırlanması ve servisindeki sürdürülebilirlik uygulamaları, yemek yiyenlerin "genel kalite" algısı için artık hayati önem taşımakta. Bu eğilim nedeniyle sağlık odaklı ve bitki bazlı yiyecek üretenlerin ve hizmet sağlayıcılarının, daha sağlıklı ve sürdürülebilir yemek seçeneklerine öncelik verdikçe büyümesi muhtemel.
3D Gıdalar
Gıda endüstrisinde başarının temel faktörü, sürekli yenilik yapma, sürekli değişen ortama uyum sağlama ve pazarda rekabet avantajını sürdürme yeteneğidir.
Şu anda, gıda sektöründeki en çığır açıcı üretim teknolojilerinden biri, yaklaşık bir milyar dolarlık küresel bir pazara yaklaşan ve önemli yıllık büyüme yaşayan 3D baskıdır. Bu teknoloji, gıda dokusu tasarımında devrim yaratabilir ve belirli özelliklere, tatlara, renklere, dokulara ve besin profillerine sahip özel ürünler üretebilir.
Ayrıca, uzay yiyeceklerinden ve restoran mutfağından jöleler, hamur, pizza, makarna, bisküviler ve çikolatalar gibi ayırt edici 3D yenilebilir ürünlere kadar uzanan uygulamalarla, gıdanın bireysel tercihlere ve ihtiyaçlara göre özelleştirilmesini sağlar. Ancak, baskı malzemelerini ve parametrelerini optimize etmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. 3D yazdırılmış gıdalarla ilgili tüketici tutumları, farkındalık, standardizasyon ve gıda malzemesi tutarlılığıyla ilgili zorluklar da ele alınmalı.
Akıllı ambalajlama
Modern tedarik zincirlerinin karmaşıklıkları ve tüketicilerin güvenli gıda tercihleri yönlendirilen akıllı ambalajlama, gıda ürünlerinin güvenliğini ve kalitesini artırdığı için giderek daha önemli hale gelen bir başka yenilik. Aktif ambalajlama, ürünlerin raf ömrünü korumayı veya uzatmayı amaçlayan unsurları içerir. Aynı zamanda, akıllı sistemler, gıdaya herhangi bir bileşen salmadan depolama ve taşıma sırasında paketlenmiş gıda koşullarını (örneğin sıcaklık ve pH) izler. Akıllı ambalajlama güvenlik, pazarlama ve lojistikte çok sayıda faydayı kapsadığından gelecekteki gıda endüstrisinin bu yola yönlendirilmesi kaçınılmaz gibi duruyor.
Fonsiyonel gıda ne demek
Medikal etkili gıdalar da şimdiden, gıda sektörü için önemli bir ARGE konusuna dönüştü. Tüm dünyada sağlıklı beslenme eğilimine yönelik artışla birlikte, nutrasötiklere ve fonksiyonel gıdalara olan talep artmaya devam etmekte ve sağlık bilincine sahip tüketicilerin artan ilgisiyle gelişmesi beklenen pazarda fırsatlar yaratmaktadır.
Fonksiyonel gıdalar, tüketicilerin diyet seçeneklerinin tadını çıkarırken sağlıklarını iyileştirmelerine olanak tanıyor. Ancak bir gıdanın sağlık yararlarını öne çıkarmak bzı sorunları da beraberinde getirebilir. Fonksiyonel gıda üretiminde sağlık iddialarının sağlam bilimsel kanıtlara dayandığından emin olmak çok önemlidir.
Dairesel Gıda Üretimi
Üretimden kaynaklanan gıda atıklarının değerlendirilmesi, gıda sektörünün iklim nötr hedefleri için gelecekte önemli bir alana dönüşecek. Gıda biyoaktifleri, gıda işleme sırasında oluşan yan ürünlerden elde edilebilir. Bu malzemeler, antioksidanlar (polifenoller ve karotenoidler), glukozinolatlar, proteinler ve diyet lifi (pektin ve β-glukan) gibi işlevsel bileşikler açısından zengindir. Aynı zamanda, gıda ürünlerini ve kozmetikleri güçlendirmek için yeniden kullanılabilirler. Dolayısıyla gıda atığı değerlendirmesi gelecek vaat eden bir alan olarak öne çıkıyor.
