Vegan beslenme, et, süt, yumurta gibi hayvansal kökenli ürünlerin yerine sadece bitkisel kökenli ürünlerin tüketilmesidir. Vegan beslenmede hayvansal katkı maddeleri diyete dahil edilmez.
Vegan beslenmek sağlıklı mı?
Hayvanlardan elde edilmiş hiçbir içerik tüketmeyen veganlar, lif, vitamin, kalsiyum açısından zengin, kolesterol ve doymuş yağ içermeyen bitkisel beslenmeyle bir insanın ihtiyacı olan bütün besinlerin sağlanabileceğini savunuyor. Ancak bunun aksini iddia eden çevreler de var.
Vegan beslenmek zararlı mı?
NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Mert Sinan Bingöl'e göre, “Vegan beslenmenin, bir taraftan zayıflamaya yardımcı olmak, tip 2 diyabet ve kalp hastalıkları riskini azaltmak gibi faydaları varken, öte yandan vücut bağışıklığının zayıflaması, kansızlık, unutkanlık artışı, yorgunluk, kemik hastalıkları, ruhsal hastalıklar riskini arttırmak gibi riskleri de var.”
'Veganlık depresyonu tetikliyor'
Tüketilen besinlerle duygular arasında bir ilişki bulunduğunu belirten Dr. Bingöl, "Duygularımız yediğimiz besinleri etkiler, yediğimiz besinler de duygularımızı etkiler. Beslenme ile psikiyatrik bozukluklar arasındaki en güçlü ilişki ‘depresyon’ riski için bulunmuştur. Vegan tipi beslenmenin, bireylerde protein, kalsiyum, demir, çinko, B12 vitamini, D vitamini, yağ asitleri açısından yetersizlikler oluşturması nedeniyle beyin kimyasallarını olumsuz etkilediği ve depresif süreçleri tetiklediği bilinmektedir” görüşünü dile getiriyor.
Veganlık sağlıklı mı?
Vegan bireylerin depresif hissetmeye daha meyilli olduğunu öne süren Psikiyatrist Dr. Mert Sinan Bingöl, bunu şöyle açıklıyor;
"Bu durumun muhtemel nedenleri olarak aile ve toplum baskısı nedeniyle dışlanma korkusu, sosyal ortamlardan kaçınma, vegan ürünlere ulaşmanın maddi güçlükleri ve kısıtlı erişim, sürekli her ortamda kendilerini birilerine uzun uzun açıklama ve kabul ettirme zorunluluğu hissetmeleri, duygularını çoğu zaman bastırmak zorunda kalmaları, tercihlerine saygı duyulmaması veya tercihlerinin sorgulanması, anlaşılamamaları nedeniyle yalnız hissetmeleri, aşağılanma, önyargılara maruz kalma sayılabilir.
Tüm bunların sonucunda, birey, kendisini değersiz ve ötekileştirilmiş olarak hissetmektedir. Araştırmalar, bu tarz olumsuzlukların bazı vegan bireyler üzerinde depresyon, kaygı, stres, öfke gibi psikososyal riskler oluşturduğu sonucuna varılmıştır.”
B12 eksikliği depresyon ilişkisi
Bazı çalışmalarda vegan tipi beslenmenin depresif belirtileri azalttığı yönünde bulgular elde edildiğine de vurgu yapan Dr. Mert Sinan Bingöl, çoğu çalışmada da hem diyetteki demir, B12, demir, çinko, Omega-3 yağ asitlerinin eksikliği nedeniyle, hem de bireysel, ailesel ve çevresel zorluklar nedeniyle vegan bireylerin depresyon riskinin arttığı sonucuna varıldığını kaydetti.
