Kahvaltı şart mı? Ne zaman yapılmalı, ne yenilmeli?
Kahvaltı, gece uzun açlıktan sonra vücudumuzun ihtiyacı olan enerji için en önemli öğün.
Uyanır uyanmaz kahvaltı yapmak zorunda değilsiniz. Ancak vücudunuz açlık hissetmeye başladığında bunu geçiştirmek yerine dengeli bir kahvaltı yaparak güne başlamak yeterli enerji alınmasını sağlar ve gün içerisinde alınan enerjiyi dengeler.
Öğle ve akşam öğünlerinde porsiyon kontrolü sağlamayı kolaylaştırır ve fazla kalori alınmasını önler.
Atlanan kahvaltı ve geçiştirilen öğle yemeği akşamüstü ve gece sürekli yeme döngüsü yaşanmasına neden olur. Büyüme ve gelişme çağındaki çocuklar ve hamilelerin günlük enerji ihtiyaçları daha fazla olduğu için özellikle bu bireyler gün içindeki enerji dengesini sağlamak için kahvaltıyı atlamamalıdır.
Diyabet hastalığı olan kişilerin uyandıktan sonra en geç 2 saat içinde mutlaka kahvaltı yapmaları gün içinde kan şekeri dengesini sağlamaları için çok önemli.
Yapılan çalışmalarda; kahvaltı yapmanın konsantrasyon sağlama, dikkatimizin dağılmasını önleme ve hafızayı güçlendirme gibi etkilerinin olduğu gözlemlenmiştir.
Kahvaltı edilmediğinde ise uzamış açlık süresi kan şekerinin en alt düzeye inmesine ve beyne yeterli glikoz sağlanamamasına neden olur. Bu durum konsantrasyonun azalmasına, verimin düşmesine, üretkenliğin azalmasına yol açar.
Ancak günümüzün yoğun koşuşturmacasında pek çok kişi kahvaltıyı poğaça, simit, börek ya da açma gibi karbonhidrat içeren besinlerle yapmayı tercih ediyor. Bu ürünler yüksek oranda doymuş yağ ve trans yağ içerir. Çabuk acıktırırlar, kalorisi yüksek ve besin değerleri düşüktür.
Doymuş yağ ve trans yağlar, kalp-damar hastalığı riskini arttırabilir, ve kolesterol seviyelerini yükseltebilir. Beyaz un ile yapıldığı için diyabet hastalarında kan şekerini yükseltirler.
Sağlıklı kahvaltı tüm besin öğelerini (protein, karbonhidrat, yağ ) yeterli ve dengeli şekilde içermelidir. Bol yeşillik, yumurta, peynir, tam tahıllı ekmek, zeytin, avokado ve ceviz kahvaltınızda olması gereken besinlerdir. Bunların dışında yulaf + süt/yoğurt, peynirli omlet, tam buğday ekmeği ile yapılmış tost kahvaltı tabağı dışında tercih edilebilecek farklı kahvaltı seçenekleridir.
Konuk Yazar: Tuba Sungur / Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı
